Μαθετε για το Δερβενι

Το Δερβένι είναι το βοριοδυτικό παραλιακό χωριό της Κορινθίας. Παλιές ονομασίες: Στενόπορον και Ακταίον

Το Δερβένι είναι παραλιακή κωμόπολη του δήμου Ξυλοκάστρου-Δερβενίου με 1514 κατοίκους, (απογραφή του 2001).

Ευρίσκεται στο ΒΔ άκρο του νομού Κορινθίας, στα όρια των νομών Κορινθίας και Αχαΐας.

Απέχει από την Αθήνα 140  και από την Πάτρα 70 χιλ.   

Οι γεωγραφικές συντεταγμένες του Δερβενίου είναι 38^ο 08΄ 00΄΄ Β  και 22^ο 25΄ 27΄΄ Α.


Tο όνομα Δερβένι προέρχεται από το τούρκικο derven που σημαίνει στενό πέρασμα επειδή έχει κτιστεί σε ένα στενό πέρασμα  μεταξύ βουνού και θάλασσας.

  

Εις το παρελθόν είχε μετονομασθεί, το 1928 σε Στενόπορον, το 1929 σε Ακταίον, και το 1933 επανήλθε το Δερβένι.

Το Δερβένι είναι νέα σχετικά κωμόπολη και δημιουργήθηκε από κατοίκους της γειτονικής Ζάχολης κατά το πλείστον, μεταξύ του 1861 και του 1865. 


Αυτό απορρέει εκ του γεγονότος ότι στην απογραφή του 1851 δεν αναφέρονται κάτοικοι Δερβενίου, ενώ το 1866 το Δερβένι αναφέρεται ότι είχε διατελέσει έδρα του τ. δήμου Ευρωστίνης από το Νοέμβριο   μέχρι το   Μάρτιο.
 

 Μέχρι τότε στο Δερβένι υπήρχαν μερικές καλύβες που εξυπηρετούσαν τους αγρότες 
στη συλλογή ελαιοκάρπου το χειμώνα.

Οι πρώτες οικογένειες που κατοίκησαν στο Δερβένι ήταν των Ασημακόπουλου, Λαζανά, Κυριακόπουλου, Δημακόπουλου και άλλες.

 

Οι Μαυριάνοι κινήθηκαν προς Λυγιά και Ροδιά. Οι Ζερβιάνοι προς Λυκοποριά, Οι Τολιαίοι, Κιουσαίοι προς Ψαθόπυργο

 

Το Δερβένι από τη θάλασσα (Φωτ: Δημ. Γιαννακά)

 

Άλλοι προς Πάτρα και έκαναν τα Ζαχολίτικα, και άλλοι στην Αθήνα, (οδός Ευρωστίνης) .

Οι λόγοι που οι κάτοικοι της Ζάχολης  αποφάσισαν να εγκαταλείψουν τα ορεινά και να κινηθούν προς την παραλία ήταν:

1. Η σταθεροποίηση του ελληνικού κράτους  που τους παρείχε την ασφάλεια να βρίσκονται στην παραλιακή ζώνη, κοντά στις περιουσίες  που είχαν δημιουργήσει,  εσπεριδοειδή, αχλαδιές, βερικοκιές, αμπέλια,  οι οποίες απαιτούσαν καθημερινή φροντίδα. 


2. Η δημιουργία της σιδηροδρομικής. γραμμής το 1887 ήταν ένα επιπλέον κίνητρο διότι είχαν εύκολη πρόσβαση στα μεγάλα αστικά κέντρα.


3. Οι θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν αργότερα, στη λειτουργία του λιγνιτωρυχείου 
στην περιοχή  Μαύρα Λιθάρια, και στα εργοστάσια επεξεργασίας της κορινθιακής σταφίδας.

Εργατικοί καθώς ήσαν οι Ζαχολίτες  πέτυχαν γρήγορη ανάπτυξη του Δερβενίου με αποκορύφωμα την περίοδο 1925 έως το 1940 που το Δερβένι γνώρισε την μεγαλύτερη ακμή του στο εμπόριο τις τέχνες και τις επιστήμες

Αεροφωτογραφία

 

Δημιουργήθηκαν πολλά καταστήματα και γραφεία εκατέρωθεν του κεντρικού δρόμου.

 

Επίσης  δύο εργοστάσια επεξεργασίας και εξαγωγής κορινθιακής σταφίδας (Ανδρέας Κουσουλός- Σπ. Λαζανάς) που απασχολούσαν πολυάριθμο προσωπικό.

Λειτούργησε χοροδιδασκαλείο, αίθουσα κινηματογράφου, Αθλητικός σύλλογος.κλπ

 

Η συγκοινωνία που εξυπηρετούσε το Δερβένι στο μεσοπόλεμο ήταν το τρένο (ΣΠΑΠ)

και τα καΐκια προς Ιτέα για μεταφόρτωση και  προώθηση στο εξωτερικό των εμπορευμάτων.

 

αεροφωτογραφία δυτικού Δερβενίου

Ηλεκτροφωτισμός Δερβενίου

 

Από το μεσοπόλεμο έως το 1955 το Δερβένι ηλεκτροφοδοτείτο μερικές ώρες του 24ώρου από εργοστάσιο μικρής δυνατότητας παροχής ρεύματος,  που ευρίσκετο στη σημερινή θέση του Νηπιαγωγείου Δερβενίου, ιδιοκτησίας Μπαζίνα εκ Κιάτου.

 

Τεχνικοί υπάλληλοι διετέλεσαν κατά διαστήματα οι Μπαϊράμης Ν, Παπασταμόπουλος Ν, Μυλωνάς Β, Γιουρούκος Θ κ.ά.

 

Επειδή το Δερβένι εξυπηρετείτο μερικώς  από τον ιδιωτικό φορέα ηλεκτροδότησης, καθυστέρησε η σύνδεση του με τη ΔΕΗ. 

Δημιουργήθηκε διχογνωμία στους κατοίκους του Δερβενίου, αν θα πρέπει να συνδεθούν με τη ΔΕΗ ή να παραμείνουν ως έχει. 

Έτσι, στις 3 Μαΐου 1955, προηγήθηκε η σύνδεση με τη ΔΕΗ του Ξυλουργείου Κουρτέση στην Πεταλού .

Στις 22 Οκτωβρίου 1955 έγινε η πρώτη οικιακή σύνδεση της ΔΕΗ στο σπίτι του Παν Αυγερινού στα "περάματα - παραλία Πεταλού" και ακολούθησαν οι συνδέσεις Ηλία Κατσαρού, Γ. Κατσαρού, Διον. Μανωλόπουλου στην ίδια περιοχή, και συνέχισε προς το υπόλοιπο Δερβένι.

Υδροδότηση Δερβενίου

 

Μέχρι το 1958 τα νοικοκυριά του Δερβενίου υδροδοτούντο από πηγάδια που υπήρχαν σε κάθε αυλή σπιτιού

 .

Το 1958 έγινε αξιοποίηση της πηγής στην τοποθεσία «αφεντικό ζαγάρι» περιοχής άνω Μεντουριάνικα και μεταφορά του νερού στη δημιουργηθείσα δεξαμενή πάνω από το περιβόλι της Αννούλας Τσουτσάνη-Λαζανά, στον παλιό δρόμο Δερβενι - Μεντουριάνικα.

 

 

Από αυτή τη δεξαμενή κατέβασαν στο Δερβένι 2 κοινής χρήσεως παροχές, μια στο ανατολικό μέρος της αμαξιτής γέφυρας Δερβενίου και την άλλη κάτω από το σιδηροδρομικό σταθμό.

Θεωρείτο καλής ποιότητας νερό και υπήρχε συνωστισμός από πλαστικά δοχεία στις 2 βρύσες.

 

Στους κατοίκους των Μεντουριανίκων επετράπη (προνόμιο) να βάλουν παροχή νερού μέσα στα σπίτια τους.

.

Αργότερα, με πρόεδρο κοινότητας Δερβενίου το Λώλο Κουσουλού, δημιουργήθηκε δίκτυο με ….αμιαντοσωλήνες ! (αντικαταστάθηκαν αργότερα) και έγινε η σύνδεση των σπιτιών με το δίκτυο, μέσω υδρομετρητών.

Παράλληλα τα οικιακά πηγάδια σταδιακά χρησιμοποιήθηκαν ως βόθροι.

.

Οι ανάγκες της περιοχής απαιτούσαν μεγαλύτερη ποσότητα νερού και αναγκάστηκαν να ανοίξουν πηγάδι με αντλιοστάσιο στο Δυτική κοίτη του Δερβενιώτικου ποταμού στη βάση του βράχου και κάτω από το περιβόλι του Οδυσσέα Κολοκυθά.

Λέγεται ότι αυτό το έργο κόστισε και κόστιζε αρκετά χρήματα

.

Για άγνωστη αιτία καταργήθηκε το αντλιοστάσιο

 

Αργότερα, στη δεκαετία του 90, έγινε το μεγάλο δίκτυο μεταφοράς νερού  της πηγής "σοποτού", από το σύνδεσμο κοινοτήτων Δερβενίου Πύργου  Μεντουριανίκων Ροζενων κλπ.

 

Τους καλοκαιρινούς ιδίως μήνες υπάρχει ενίσχυση των νερών και από διάφορες ιδιωτικές γεωτρήσεις.

 

 

Τέλος  το 2009  έγινε γεώτρηση στο Σαραντάπηχο της οποίας το νερό ενίσχυσε τις προηγούμενες ποσότητες και μέχρι σήμερα, 2011, καλύπτει τις ανάγκες της ευρύτερης περιοχής του τ. δήμου Ευρωστίνης, χωρίς διακοπές και με υψηλή πίεση

15/07/2011  

 

 

 Το Δυστύχημα των τρένων

 

Στις 30 Σεπτεμβρίου 1968, ημέρα Δευτέρα και ώρα 18:23 έγινε φοβερή σύγκρουση 2 τρένων, ένα χιλιόμετρο ανατολικά του σταθμού του Δερβενίου.

 

Επέστρεφαν τα τρένα με υπεράριθμους επιβάτες  από τους τόπους καταγωγής τους, που είχαν πάει να ψηφίσουν  στο δημοψήφισμα για το σύνταγμα της Ελλάδος, το οποίο έγινε την προηγούμενη μέρα.

 

Η πρώτη αμαξοστοιχία σταμάτησε γιατί κάποιος επιβάτης πάτησε το σήμα κινδύνου.

 

Δεν ελήφθησαν τα αναγκαία μέτρα για την ασφάλεια του συρμού και το ακολουθόν τρένοεπέπεσε

και συνέτριψε τα τελευταία βαγόνια του σταθμευμένου, με αποτέλεσμα το θάνατο 35  και τον τραυματισμό 150 επιβατών.

Στο σημείο υπάρχει προσκυνητάρι

 

Εκτός από τις φυσικές καλλονές που διαθέτει η περιοχή Δερβενίου,  υπάρχουν και αξιόλογα οικοδομήματα, νεοκλασικά και σύγχρονα.