Αρβανιτάκη Ελευθερία

Βιογραφία
Η Ελευθερία Αρβανιτάκη γεννήθηκε και μεγάλωσε στον Πειραιά.
Ξεκινάει την καριέρα της στις αρχές της δεκαετίας του '80 σαν μέλος της Οπισθοδρομικής Κομπανίας, μιας παρέας που έπαιζε ρεμπέτικα, σμυρναίικα και παλιά λαϊκά τραγούδια. Μαζί θα κάνουν συναυλίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό και θα ηχογραφήσουν 3 δίσκους με ζωντανές εκτελέσεις από τις συναυλίες τους. Η Ελευθερία θα μείνει στην Οπισθοδρομική Κομπανία για 5 περίπου χρόνια.
Στη συνέχεια γνωρίζεται και συμμετέχει σε δουλειές σπουδαίων Ελλήνων συνθετών: του Νίκου Μαμαγκάκη (Κέντρο Διερχομένων), του Διονύση Σαββόπουλου (Τραπεζάκια Έξω, Το Κούρεμα),του Νίκου Ξυδάκη (Κοντά στη δόξα μια στιγμή),του Γιώργου Ζήκα (Με τα φεγγάρια χάνομαι), του Μάνου Χατζιδάκι (Στο Σείριο υπάρχουνε παιδιά), ενώ κάνει δύο προσωπικούς δίσκους με τον Σταμάτη Σπανουδάκη (Κοντραμπάντο, Τανιράμα).
Το 1991 κυκλοφορεί ο δίσκος Μένω Εκτός, ένας δίσκος καθοριστικός για την πορεία της Ελευθερίας Αρβανιτάκη. Το δίσκο υπογράφουν στιχουργικά η Λίνα Νικολακοπούλου και ο Θοδωρής Γκόνης και μουσικά οι Χρήστος Νικολόπουλος, Γιώργος Ζήκας, Νίκος Ξυδάκης, Αντώνης Μιτζέλος και ο Αμερικανο-Αρμένιος συνθέτης Ara Dinkjian. Tην ενορχήστρωση κάνει ο Νίκος Αντύπας.
Το 1994 είναι η χρονιά του δίσκου Τα Κορμιά και Τα Μαχαίρια, σε μουσική Ara Dinkjian, στίχους Λίνας Νικολακοπούλου και Μιχάλη Γκανά και ενορχήστρωση Δημήτρη Παπαδημητρίου. Την ίδια χρονιά κυκλοφορεί και το CD-single Ζωντανά στους Βράχους - Καλοκαίρι '95, το πρώτο single στην Ελλάδα που έγινε πλατινένιο.
Ο δίσκος Τραγούδια για τους Μήνες, σε ποίηση Μιχ. Γκανά, Οδ. Ελύτη, Μαρίας Πολυδούρη, Σαπφούς και Κώστα Καρυωτάκη, και μουσική κι ενορχήστρωση Δημήτρη Παπαδημητρίου, κυκλοφορεί το 1996. Τέλος, το 1998 κυκλοφόρησε το διπλό live άλμπουμ Εκτός Προγράμματος από τις εμφανίσεις της σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, σε ενορχήστρωση Σωτήρη Λεμονίδη, όπου μαζί με τους συνεργάτες της ερμηνεύουν αγαπημένα λαϊκά, δημοτικά και νησιώτικα τραγούδια.
Εκτός από τις πολύ επιτυχημένες συναυλίες και σειρές παραστάσεων στην Ελλάδα, η Ελευθερία Αρβανιτάκη έχει πραγματοποιήσει και μια σειρά επιτυχημένων εμφανίσεων στο εξωτερικό. Κορυφαίες στιγμές είναι οι συμμετοχές της στο φεστιβάλ WOMAD του Peter Gabriel στην Αγγλία αλλά και σε άλλες διοργανώσεις των φεστιβάλ WOMAD στα Κανάρια και στη Λισσαβόνα, στο φεστιβάλ SFINKS του Βελγίου, στο φεστιβάλ της Salamanca στην Ισπανία, στο διεθνές jazz and ethnic festival του Μοntreux στην Ελβετία, αλλά και στο Millenium End Festival της Βαρκελώνης τον Δεκέμβριο του 1999 όπου έλαβε μέρος στις εκδηλώσεις για τον αποχαιρετισμό της προηγούμενης χιλιετίας. To φθινόπωρο του 2000 πραγματοποίησε μια σειρά παραστάσεων στην Ισπανία με μεγάλη επιτυχία, καθώς και μια πολύ επιτυχημένη συναυλία στο Royal Festival Hall του Λονδίνου. Τον περασμένο Νοέμβριο πήρε μέρος και στις εκδηλώσεις με τίτλο "Giubileo della Terra" στη Ρώμη υπό την αιγίδα του Βατικανού.
Από τον Ιούνιο του 1999 τα τραγούδια της Ελευθερίας Αρβανιτάκη ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο με το CD Eleftheria Arvanitaki - The Very Best of 1989-1998, το οποίο κυκλοφορεί από την ιστορική εταιρεία Verve και την Εmarcy. Eίναι η πρώτη Ελληνίδα ερμηνεύτρια της οποίας ο δίσκος κυκλοφορεί από την Verve, μια εταιρεία που συγκαταλέγει στις ηχογραφήσεις της ονόματα όπως η Ella Fitzgerald, o Louis Armstrong, o Dizzy Gillespie.
Το Σεπτέμβριο του 2000 κυκλοφόρησε το άλμπουμ Gifted - Women of the World από την Real World και την Virgin με τη συμμετοχή της Ελευθερίας Αρβανιτάκη. Σε αυτό το άλμπουμ η Ελευθερία συναντά με τα τραγούδια Σαπφώ και Τα Κορμιά και Τα Μαχαίρια οκτώ σπουδαίες γυναικείες φωνές απ' όλο τον κόσμο, όπως η Susana Baca από το Περού και η Aγγλο-Ινδή Sheila Chandra. Tην παραγωγή και την ενορχήστρωση έχει κάνει ο Βρετανός μουσικός και παραγωγός Sam Mills.
Την άνοιξη του 2001 κυκλοφόρησε ο δίσκος της "Εκπομπή" τον οποίο υπογράφουν μουσικά οι Μάνος Αχαλινωτόπουλος, Σωκράτης Μάλαμας, Ara Dinkjian, Ismael Lo (Σενεγάλη), Γιώτα Κοτσέτα, Teofilo Chantre (Πράσινο Ακρωτήρι), Σωτήρης Λεμονίδης και Dulce Pontes (Πορτογαλία), και στιχουργικά ο ποιητής Μιχάλης Γκανάς, ο συγγραφέας Απόστολος Δοξιάδης και η Μυρτώ Κοντοβά. Την ενορχήστρωση του δίσκου έκανε ο Σωτήρης Λεμονίδης. Η "Εκπομπή" κυκλοφορεί στην Ευρώπη σε ειδική αγγλική έκδοση από την Verve, αλλά και σε ισπανική έκδοση στην Ιβηρική Χερσόνησο
Συναυλιακά το 2001 ήταν επίσης μια πολύ γεμάτη χρονιά για την Ελευθερία Αρβανιτάκη αφού έκανε πολλές εμφανίσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Από τις 22 Φεβρουαρίου και έως τις αρχές του Μαΐου πραγματοποίησε μια πολύ επιτυχημένη σειρά παραστάσεων στο Διογένης Studio. Τον Μάιο έδωσε 2 συναυλίες στην Ισπανία (Μαδρίτη, Λα Κορούνια) και 3 συναυλίες στην Αμερική (Νέα Υόρκη, Βοστώνη, Mπάφαλο). Στις 22 Ιουνίου συμμετείχε στο φεστιβάλ WOMAD της Αθήνας και στις 30 του ίδιου μήνα έδωσε μια συναυλία στα πλαίσια του Zeltfestival του Mainz στη Γερμανία. Τον Ιούλιο έδωσε μια συναυλία στην Κωνσταντινούπολη προσκεκλημένη του International Jazz Festival of Istanbul και πήρε μέρος και στο Stimmen Festival στη Γερμανία.
Παράλληλα με τις προσωπικές της συναυλίες και συμμετοχές στα διεθνή αυτά μουσικά φεστιβάλ, ένωσε το καλοκαίρι τις δυνάμεις της μαζί με τον Αλκίνοο Ιωαννίδη και πραγματοποίησαν μια μεγάλη περιοδεία στην Ελλάδα και την Κύπρο.
Το 2002 ξεκίνησε με την ίδια δυναμική. Στις αρχές Μαρτίου η Ελευθερία Αρβανιτάκη πραγματοποίησε την πρώτη και πολύ επιτυχημένη προσωπική της περιοδεία στην Ισπανία με 5 παραστάσεις σε μερικά από τα ομορφότερα θέατρα της Ιβηρικής Χερσονήσου (Βαρκελώνη, Τενερίφη, Μαδρίτη, Σαραγόσα, Σαλαμάνκα). Αμέσως μετά, από τις 15 δηλαδή Μαρτίου πραγματοποίησε μια σειρά πολύ επιτυχημένων παραστάσεων στο Γυάλινο Μουσικό Θέατρο στην Αθήνα, ενώ τον καλοκαίρι του 2002 έκανε περιοδεία σε Ελλάδα και Κυπρο . 11 από τις καλύτερες στιγμές του προγράμματος της Ελευθερίας Αρβανιτάκη στο Γυάλινο Μουσικό Θέατρο ηχογραφήθηκαν και κυκλοφορούν με τον τίτλο "Live" από τον Ιούνιο του 2002 από την Universal Music.
Εκτός από την προσωπική της περιοδεία στην Ελλάδα και την Κύπρο το καλοκαίρι, αλλά και το φθινόπωρο του 2002 η Ελευθερία Αρβανιτάκη είχε και πολύ σημαντική συναυλιακή παρουσία έξω από την Ελλάδα. Ο Ιούνιος βρίσκει την Ελευθερία Αρβανιτάκη να δίνει 3 συναυλίες στο Λονδίνο (Barbican Centre), στις Βρυξέλλες και το Άαχεν. Τον Ιούλιο πήρε μέρος στο Φεστιβάλ "Καλοκαίρι στην Πόλη" της Μαδρίτης, ενός θεσμού που δεσπόζει στα πολιτιστικά δρώμενα της Ισπανικής πρωτεύουσας και που φιλοξένησε εκτός από την Ελευθερία Αρβανιτάκη κορυφαία ονόματα της παγκόσμιας μουσικής σκηνής, όπως o Brian Ferry, ο BB King, o Philip Glass, o Caetano Veloso, ενώ το Σεπτέμβριο πήρε μέρος στο Φεστιβάλ Getxo στη χώρα των Βάσκων. Το Νοέμβριο έδωσε μια συναυλία στο Γιοχάνσεσμπουργκ σε συνεργασία με το γραφείο Απόδημου Ελληνισμού.
Κεντρικές ήταν και οι συμμετοχές της Ελευθερίας Αρβανιτάκη στη συναυλία για τα 50 χρόνια του Μίμη Πλέσσα στο Ηρώδειο τον Μάιο, στις παραστάσεις του συνθέτη Δημήτρη Παπαδημητρίου με τίτλο "Η Πόλη Πίσω από τη Θάλασσα" στο Ηρώδειο αλλά και στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου με αφορμή τα εγκαίνια της Νέας Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας τον Οκτώβριο και στις παραστάσεις του Νίκου Ξυδάκη στο Γυάλινο Μουσικό Θέατρο το Νοέμβριο.
To χειμώνα του 2003 πραγματοποίησε σειρά εμφανίσεων στη μουσική σκηνή VOX, ένα νέο χώρο που έφτιαξε για την Ελευθερία Αρβανιτάκη ο επιχειρηματίας Ηλίας Μαροσούλης, μαζί με τον Λαυρέντη Μαχαιρίτσα και τον νεοεμφανιζόμενο τραγουδιστή Ησαϊα Ματιάμπα. Την ίδια παράσταση παρουσίασαν και στη σκηνή του FIX Community στη Θεσσαλονίκη τον Απρίλιο και τον Μάιο.
Τον Ιούλιο του 2003 έδωσε δύο συναυλίες στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου στα πλαίσια του "Μουσικού Ιουλίου" που διοργανώνει κάθε χρόνο το Φεστιβάλ Αθηνών. Ήταν δύο μαγικές βραδιές όπου η Ελευθερία Αρβανιτάκη παρουσίασε τους δίσκους της "Τα Κορμιά και Τα Μαχαίρια" και "Τραγούδια για τους Μήνες" σε ενορχήστρωση Γιώργου Ζαχαρίου.
Το 2003 η Ελευθερία Αρβανιτάκη έδωσε και αρκετές συναυλίες στο εξωτερικό: τον Ιούλιο έκανε 3 παραστάσεις στην Ισπανία (Μουρθία, Μάλαγα, Βαλένθια), τον Οκτώβριο επισκέφτηκε πάλι την Ιβηρική Χερσόνησο για τρεις παραστάσεις (Κάθερες, Βίγκο, Σαλαμάνκα) και το Νοέμβριο πραγματοποίησε περιοδεία στη Γερμανία (Μόναχο, Στουτγκάρδη, Μάινζ, Αννόβερο, Κολωνία).
Τον Φεβρουάριο και Μάρτιο του 2004 έκανε 28 πολύ επιτυχημένες παραστάσεις στη σκηνή του VOX στην Αθήνα μαζί με τους Μελίνα Ασλανίδου και Ησαϊα Ματιάμπα, ενώ την ίδια παράσταση παρουσίασαν και στη σκηνή του FIX στη Θεσσαλονίκη τους μήνες Απρίλιο και Μάιο.
Ο Ιούνιος του 2004 βρίσκει την Ελευθερία Αρβανιτάκη να συμμετέχει στην παράσταση "Ωρίων" του μεγάλου Αμερικανού συνθέτη Philip Glass. H παγκόσμια πρώτη παρουσίαση του έργου που κινείται γύρω από της παραδόσεις των πέντε ηπείρων του πλανήτη, δόθηκε στο Ηρώδειο 3 Ιουνίου. Ο "Ωρίωνας" συνέχισε το ταξίδι του στη Θεσσαλονίκη, αλλά και στη Ραβέννα (Ιταλία), Λυών (Γαλλία), Λονδίνο τον ίδιο μήνα. Στην παράσταση συμμετείχαν κορυφαίοι σολίστες από όλο τον κόσμο, το γκρουπ Philip Glass Ensemble, ενώ η Ελευθερία Αρβανιτάκη ήταν η μοναδική τραγουδίστρια και ερμήνευσε μοναδικά το παραδοσιακό μας "Τζιβαέρι" σε διασκευή του Philip Glass. Οι παραστάσεις του "Ωρίωνα" θα συνεχιστούν το 2005 στην Αμερική, το Μεξικό, αλλά και την Αυστραλία.
Τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς κυκλοφόρησε ο δίσκος της Ελευθερίας με τίτλο "Όλα στο φως", ένας πολυσυλλεκτικός δίσκος τον οποίο υπογράφουν αρκετοί δημιουργοί. Ανάμεσά τους οι Νίκος Ξυδάκης, Γιώργος Ζήκας, Σταμάτης Κραουνάκης, Δήμητρα Γαλάνη, Αλκίνοος Ιωαννίδης, Μιχάλης Χατζηγιάννης κα. Την ενορχήστρωση του δίσκου έκανε ο Άκης Κατσουπάκης. Μαζί με το CD κυκλοφορεί και bonus DVD στο οποίο καταγράφεται το "ταξίδι" της δημιουργίας του δίσκου.
Από το Νοέμβριο του 2004 έως τις αρχές Μαρτίου 2005 πραγματοποίησε μια σειρά επιτυχημένων εμφανίσεων στο "Βοτανικό" στην Αθήνα μαζί με την Χαρούλα Αλεξίου. H παράσταση ταξίδεψε και στη Θεσσαλονίκη στην "Πύλη Αξιού" τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο. Η συνάντηση των δύο μεγάλων ερμηνευτριών ήταν αναμφισβήτητα η συνεργασία της χρονιάς.
Τον Ιούνιο του 2005 η Ελευθερία Αρβανιτάκη έδωσε 2 συναυλίες στην Μαδρίτη και τη Γρανάδα (Ισπανία), ενώ τον Ιούλιο συνέχισε της συναυλίες της στη Βαρκελώνη και την Μάλαγα. Και οι 4 συναυλίες ήταν sold out. Τον Ιούνιο επίσης συμμετείχε στις παραστάσεις του "Ωρίωνα" του Philip Glass στο Σικάγο και το Λος Άντζελες (ΗΠΑ), ενώ το Νοέμβριο ο "Ωρίωνας" περιόδευσε στη Νέο Υόρκη, το Μεξικό, το Τέξας και τη Μελβούρνη.
Η πετυχημένη διπλή συλλογή "Δρόμοι παράλληλοι", ένα απάνθισμα των συμμετοχών της Ελευθερίας Αρβανιτάκη σε δίσκους άλλων καλλιτεχνών, κυκλοφορεί τώρα και σε ειδική έκδοση - εμπλουτισμένη με DVD του ντοκυμαντέρ της συναυλίας "Ζωντανά στο Θέατρο Βράχων - Καλοκαίρι '95".
Δρόμοι παράλληλη. Ως γνωστόν, το άλμπουμ παρουσιάζει την παράλληλη δισκογραφική πορεία της Ελευθερίας Αρβανιτάκη, από την πρώτη της συμμετοχή στα "Μπαράκια" του Βαγγέλη Γερμανού ως την πρόσφατη συνεργασία της με το αβάν hip-hop γκρουπ Ρόδες, έχοντας στο ενδιάμεσο το who's who (κυριολεκτικά) της σύγχρονης ελληνικής τραγουδοποιίας (Νίκος Μαμαγκάκης, Νίκος Ξυδάκης, Σταύρος Κουγιουμτζής, Διονύσης Σαββόπουλος, Δημήτρης Παπαδημητρίου, Θάνος Μικρούτσικος, Νίκος Κυπουργός, Δήμητρα Γαλάνη, Ευανθία Ρεμπούτσικα, Νίκος Πορτοκάλογλου κ.ά.), περιέχοντας επίσης τρείς εκλεκτές live στιγμές με τραγούδια που δεν υπήρχαν στην μέχρι τώρα δισκογραφία της, καθώς και δύο καινούριες ηχογραφήσεις, μια trip-hop διασκευή του "Κάπου υπάρχει η αγάπη μου" του Μάνου Χατζιδάκι και μια σύγχρονη folk rock προσέγγιση του "Κρύβομαι στο αντίο" …
Φυσικά, το σπέσιαλ στη Special Edition είναι το DVD video με την συναυλία της Ελευθερίας Αρβανιτάκη στο Θέατρο Βράχων το καλοκαίρι του '95. Πρόκειται για ένα ξεχωριστό live, με τη συμμετοχή των γνωστών μας Ara Dinkjian και Arto Tuncboyaciyan (δηλαδή του πυρήνα του γκρουπ Night Ark). Αυτό το συναυλιακό σχήμα, που ακολούθησε την έκδοση του άλμπουμ "Τα κορμιά και τα μαχαίρια", αποτελεί ένα από τα αδιαμφισβήτητα highlights της καλλιτεχνικής πορείας της Ελευθερίας Αρβανιτάκη και η "ενσωμάτωση" του DVD στην ειδική αυτή έκδοση του άλμπουμ "Δρόμοι παράλληλοι" καλύπτει ένα υπαρκτό κενό…